Терминална луцидност. Тоа е изразот што се користи за да се опише краток период непосредно пред смртта кога терминално болните изгледаат како да закрепнуваат. Пречесто тоа буди надеж — ирационална надеж — кај оние што наскоро ќе изгубат сакан.
Стратегот Бил Блејн смета дека токму тоа се случи со американскиот берзански пазар оваа недела. По неколку ужасни месеци, индексот S&P 500 е речиси на нула за годината, и тоа натера многу инвеститори да помислат дека можеби сè ќе биде во ред.
Но пресметката доаѓа. А вистината е дека трговскиот хаос поради царините, постојаниот стрес на пазарот на обврзници, ризиците од стагфлација и сè уште екстремно високите вреднувања значат дека, ако сè уште не сте се диверзифицирале надвор од американските пазари, навистина треба да почнете со тоа.
Прочитај повеќе

Падот на американските обврзници го загрозува враќањето на стратегијата 60/40
Оваа формула, која долго време им се препорачуваше на инвеститорите што сакаат да го балансираат ризикот и да обезбедат стабилен приход, ја изгуби својата привлечност во последниве години.
26.05.2025

Претседателот на „Алибаба“ порачува азиските компании да бараат раст надвор од ЕУ
Во услови на трговска војна, претседателот на „Алибаба“, Џо Цаи, смета дека азиските компании треба да бараат раст меѓу азиските можности и европскиот пазар.
24.05.2025

Американските акции и обврзници повторно под притисок по одлуката на „Мудис“
Турбулентен почеток на трговската седмица по одлуката на „Мудис“ за намалување на кредитниот рејтинг на САД.
19.05.2025

Преглед на пазарите: Релито на S&P500 губи сила поради исцрпеноста на купувачите
„Боинг“ доби на својот најголем договор досега, при што „Катар ервејс“ нарача авиони за прекуокеански патувања за време на посетата на Доналд Трамп на Доха.
15.05.2025
Дури и ако сè уште сте еден од ретките кои веруваат дека американскиот пазар е најдобар - сега и засекогаш -треба барем малку да се заштитите, особено со оглед на бројните "тајни" биковски пазари што се појавуваат на други места.
Можеби сакате малку во Европа: да го наречеме „тајна“ можеби е претерување, но сепак е значајно што германскиот DAX годинава го надмина S&P 500 за 20 процентни поени. Или можеби малку во Полска? Тамошниот пазар е зголемен за 29 отсто годинава благодарение на брзиот економски раст, разумни вреднувања и растечки дивиденди.
Можеби сакате уште малку во Кина (која сепак претставува 20 отсто од светскиот БДП)? А кој би сакал да остане без Латинска Америка оваа година? Мексико е пораснато за 17 отсто од почетокот на годината.
Со тоа на ум, можеби се прашувате како да го постигнете сето тоа преку едно единствено средство. Ако е така, вашата прва станица веројатно ќе биде некој убав глобален ЕТФ (фонд со пасивно управување) што го следи индексот MSCI World.
Но тука има проблем: со тоа нема вистински да постигнете диверзификација. И понатаму 71 отсто ќе биде вложено во САД, а вашите пет најголеми вложувања ќе бидат во американски мега-технолошки компании. Со други зборови, сè уште ќе имате екстремно ориентирано и скапо портфолио.
Кина, цела Латинска Америка и дури и Германија ќе бидат сведени на она што индексот го прикажува како „други, 13.32 отсто“. Тоа веќе делува како нешто од минатата година.
Што тогаш да направите наместо тоа? (Ако претпоставиме дека не сакате целосно да се откажете од САД — ако сакате, постојат и такви решенија.) Првото нешто што го истражив оваа недела беше глобален ЕТФ што прави нешто малку поразлично: го следи индексот MSCI ACWI со тежини според БДП.
Ова е месецот на Ворен Бафет (кој штотуку ја објави својата пензија), и еден од неговите омилени начини за да процени дали пазарот е скап е да ја спореди вкупната вредност на акциите со БДП на економијата што ја претставуваат.
Еве што вели тој по тој повод:
„Ако односот [на вредноста на пазарот со економската продукција] падне на околу 70 отсто или 80 отсто, купувањето акции веројатно ќе биде многу добро за вас. Ако тој однос се приближува до 200 отсто — како во 1999 и дел од 2000 година [т.н. дотком меур] — тогаш си играте со оган.“
Во моментов, само за информација, односот во САД е околу 200 отсто.
Bloomberg Mercury
А сега да погледнеме во индексот. Тој ги опфаќа 23 развиени и 24 земји во развој, при што нивната застапеност во портфолиото не е според големината на нивните берзи, туку според големината на нивниот БДП.
Во изминатата деценија ќе ви одеше подобро со традиционалната верзија според пазарна капитализација — годишниот принос бил 6.69 отсто во периодот до април. Кај верзијата според БДП, приносот бил само 3.76 отсто. Победува и за пет и за десет години.
Но погледнете ја изминатата година и ќе забележите интересен пресврт: пазарна капитализација: +10.17 отсто и БДП тежина: +11.65 отсто. Само оваа година, до април: пазарна капитализација: -0.93 отсто и БДП тежина: +5.12 отсто.
Има уште добри вести за оние што сакаат да ја ребалансираат својата изложеност кон „вредносни“ акции: индексот со тежини според БДП нуди принос од дивиденда од 2.59 отсто и цена /заработка (P/E) сооднос од 15.78 пати. За споредба, верзијата според пазарна капитализација нуди 1.95 отсто дивиденда и P/E од 20.24 пати.
Можеби ќе забележите и дека оваа надмоќ не е баш толку невообичаена. Од 1988 до 2010, индексот според БДП остварил просечно 2.7 отсто поголем годишен принос од оној според пазарна капитализација. Денес тоа звучи неверојатно, но така било некогаш.
Мислите дека времето на американските пазари заврши? Размислете повторно, вели Ед Јардени од неговата фирма „Јардени рисрч“.
Лошата вест е што, колку што можам да видам, во моментов не постои EТФ што го следи овој индекс. Добрата вест е што може да се појави! Има можност некој да лансира финансиски производ со брендот на Бафет. Можеби тоа сте вие?
Сепак, не се сите воодушевени од идејата за индекс со тежини според БДП. Можеби сè уште содржи премногу технолошки акции, затоа што внатре во земјите, акциите се и натаму тежински распределени според пазарна капитализација.
Така, топ 5 акциите и понатаму се големи американски технолошки компании. Можеби содржи и премногу Кина - Јардени сè уште смета дека Кина е непогодна за инвестирање.
Следна идеја? ЕТФ што го следи MSCI World Equal Weighted Index (ова веќе постои, не е бизнис-идеја за вас). Овој индекс опфаќа 23 развиени пазари ширум светот. Резултатот е портфолио со приближно 40 отсто во САД, 15 отсто во Јапонија и 6 отсто во Канада и Обединетото Кралство (кои инаку се меѓу најевтините пазари во светот според вреднување).
Топ 10 акциите се менуваат со тек на време, бидејќи некои растат, а други опаѓаат помеѓу ребалансирањата (на крајот на април, немаше ниту една американска компанија меѓу првите 10!). Но при секое ребалансирање, секоја акција повторно се држи во еднаков сооднос.
Тоа создава малку пристрасност кон вредносните акции и ве прави помалку зависни од моменталниот пазарен тренд, за разлика од индексите според пазарна капитализација (каде што добивате повеќе од акција што расте).
Повторно, индексот според пазарна капитализација има подобри резултати на 10, 5 и 3 години. Но на 12 месеци се изедначени, а до крајот на април, equal-weighted верзијата имала одлична година:
+5.37 отсто наспроти -0.77 отсто кај индексот според пазарна капитализација.
Ако американскиот пазар се движи од „терминална луцидност“ кон долгорочна корекција на просечното вреднување (што е неизбежно), можеби овој вториов пристап е подобро место за вложување.
P.S. За прашањето на диверзификација: Со тоа што туризмот кон САД е во слободен пад, минатата недела споменав дека се грижам дека Мексико можеби ќе биде пренатрупано овој месец.
Сега е време да се грижиме и за Европа. „Рајанер“ги зголемува цените затоа што, според изјавата на извршниот директор Мајкл О’Лири, „Европејците одлучуваат да одмараат дома, бидејќи сметаат дека во САД не се добредојдени.“
Bloomberg
Три нешта на кои треба да се внимава:
1. Институтот за економски политики ги следи трендовите на регулација низ Европа, рангирајќи ги земјите според тоа колку се мешаат во начинот на живот на луѓето (што јадат, пијат, возат и пушат, на пример). Ако сакате да бидете оставени на мир, упатете се кон Италија, Луксембург или Германија — и држете се подалеку од Обединетото Кралство и Ирска.
2. Платина: Кога станува збор за благородни метали и пазари, златото и среброто се најпознати. И има причина за тоа. Благородните метали имаат три главни намени: накит, индустрија и чување вредност. Но платината исто така е вреден метал — и во последно време забележително расте. Можеби и вам ви треба малку?
3. Обврски што се преправаат дека се средства: Има доста вакви. Помислете на временски споделени станови (timeshares) или на најлошите пензионерски станови — не можете лесно или воопшто да ги продадете, но сте обврзани на постојани непланирани трошоци сè додека ги поседувате. Сега можеби има нов кандидат за таа категорија: приватниот капитал (private equity). Ако не можете да го продадете тоа што го имате, но мора постојано да плаќате такси за да го задржите — и можеби дури треба да додадете уште пари за да го зачувате вложувањето — дали тоа е навистина средство или обврска?
Токму така. Нешто што малите инвеститори треба да го размислат.